A

AAMS – ang. Air Automated Manifest System – automatyczny system zgłaszania danych w transporcie lotniczym

ACT – ang. Active Temperature Controlled System – aktywny system kontroli temperatury transportowanych ładunków

ADR – Europejska umowa dotycząca międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych

AEO – ang. Authorized Economic Operator – Status Upoważnionego Przedsiębiorcy, dzięki któremu odprawa celna przebiega jeszcze sprawniej, świadectwo oznacza szereg uprawnień w procesie kontroli celnej na terenie Unii Europejskiej, mniejszą liczbę kontroli, a w przypadku ich wystąpienia są one przeprowadzane priorytetowo

AGCT – ang. European Agreement on Important Intenational Combined Transport Lines – Umowa o ważnych międzynarodowych liniach transportu konsolidowanego i obiektach towarzyszących

AMB – ang. activity based managment – zarządzanie kosztami. Metoda określania i oceny działań przeprowadzana w celu analizy łańcucha wartości

AMS – ang. Automated Manifest System – automatyczny system zgłaszania danych przy eksporcie do USA

AOG – ang. Aircraft on Ground – termin używany w przypadku problemu, który może wstrzymać transport lotniczy

APR – ang. adjustable pallet racking – regulowane regały paletowe, które dostosowują się do wymiarów wózków jezdniowych oraz do wymiarów ładunków jednostkowych

ASCII – ang. American Standard Code for Information Interchange / Amerykański Standardowy Kod do Wymiany Informacji – komputerowy kod opisany w normie ISO 646, zawierający 128 znaków alfanumerycznych i kontrolnych

ASO – Automated Store Ordering – automatyczne zlecanie zamówień, gdy zapas na półce spada poniżej ustanowionego poziomu

ATA – Air Transport Association of America – amerykańskie stowarzyszenie transportu lotniczego

ATA Carnet (Karnet ATA) – międzynarodowy dokument celny, który umożliwia sprawną odprawę celną towarów wywożonych w celach akwizycyjnych, wystawienniczych i wyposażenia zawodowego

ATB – Air Transport Board of Canada – zarząd transportu lotniczego Kanady

ATP – Umowa dotycząca międzynarodowych przewozów łatwo psujących się produktów żywnościowych oraz specjalnych urządzeń stosowanych do takiego transportu

ATT – ang. Goods attached to air waybill – towary dołączone do lotniczego listu przewozowego

AVI – żywe zwierzęta

AWB – ang. Air Waybill – lotniczy list przewozowy

B

B – kod w klasyfikacji stawek, wskazujący podstawową opłatę stosowaną w przypadku lotniczego listu przewozowego

(B/L) – ang. bill of loading – konosament – morski list przewozowy

BAF – ang. Bunker Adjustment Factor – dodatek z tytułu wzrostu cen paliwa okrętowego

BAG – niemiecki odpowiednik polskiej Inspekcji Transportu Drogowego. Kontrolerzy BAG mają prawo kontrolować podmioty krajowe oraz zagraniczne

BGL – Niemieckie Zrzeszenie Towarowego Transportu Drogowego, Logistyki i Utylizacji

BIG – ponadwymiarowy ładunek

BUC – ang. Bulk Unitization Charges – ujednolicenie opłat jednostkowych

BUP – program ujednolicenia opłat, jednostka obsługiwana przez nadawcę/odbiorcę

BVL – Stowarzyszenie Logistyczne w Niemczech

C

C – kod w klasyfikacji stawek, wskazujący SCR (określona stawka towaru), w przypadku lotniczego listu przewozowego

CAF – ang. Currency Adjustment Factor – dodatek waloryzacyjny spowodowany zmianą kursu walut

CAO – ang. Cargo aircraft only – tylko samoloty towarowe

CASS – ang. Cargo Accounts Settlement System – system rozliczeń zaprojektowany w celu uproszczenia rozliczeń między liniami lotniczymi a spedytorami

CAT – Obsługujący transportowany ładunek

Cbm – (kubik, metr sześcienny), zwykle są to wymiary mierzone w sposób: długość x szerokość x wysokość

CC – ang. Charges Collect – pobieranie opłat

CCA – ang. Cargo Charges Correction Advise – porady dotyczące korekty opłat transportowych

CEMT – zezwolenie na przewóz towarów pomiędzy państwami członkowskimi CEMT wydane przedsiębiorstwom. Zezwoleń udziela właściwe ministerstwo transportu lub handlu

CFS – ang. conteiner freight station – kontenerowy punkt ładunkowy. Miejsce przeznaczone do rozładunku i załadunku kontenerów do i z statków

CFR – ang. cost and freight – koszt i fracht. Sprzedawca pokrywa koszty transportu do punktu docelowego. Ryzyko za towar przekazane zostaje kupującemu już przy załadunku na statek

CIF – ang. Cost, Insurance and Freight – opłata sprzedawcy pokrywająca koszty, ubezpieczenie i fracht na wypadek utraty lub uszkodzenia towaru podczas tranzytu do portu przeznaczenia

CIM – międzynarodowa konwencja dotycząca transportu towarów koleją

CIP – ang. Carriage and Insurance paid to – przewóz i ubezpieczenie opłacone do określonego miejsca przeznaczenia

CISF – dodatkowa opłata przy transporcie morskim z Chin

CITES – Konwencja o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem

CKD – ang. Completely Knocked Down (car) – system montażu auta na linii produkcyjnej – na linie produkcyjną trafiają pojedyncze elementy nadwozia, które montowane są na miejscu

CMR – konwencja obowiązująca w przypadku międzynarodowego transportu drogowego realizowanego w celach zarobkowych. Skrót CMR odnosi się również do międzynarodowego samochodowego listu przewozowego, będącego dokumentem imiennym i niezbywalnym

COD – ang. Cash on Delivery – płatność przy odbiorze

COL – ang. Cool goods – towary chłodzone

COM – ang. Company mail – przesyłka firmowa

Container – Kontener standaryzowany normami ISO, przeznaczony do transportu towarów kilkoma środkami transportu bez przeładunku. Wykonany jest ze stali, aluminium lub tworzywa sztucznego, wzmocnionego włóknem szklanym Kontenery mają zazwyczaj pojemność 2,5 tony na metr sześcienny. W międzynarodowym transporcie morskim stosuje się kontenery 20 ’, 40′, a coraz częściej także 45 ’

CPT – ang. carriage paid to – przewóz opłacony do określonego miejsca przeznaczenia. Odpowiednik CFR w transporcie innym niż morski i wodny śródlądowy

CRO – ang. Central Reservation Office – system pozwalający na otrzymywanie zgłoszeń rezerwacyjnych telefonicznie i na natychmiastową obsług

CRP – ang. Capacity Requirements Planning, pl. planowanie zapotrzebowania na objętość

CTC (A) – ang. Canadian Transport Commission (Air Transport Committee) – Kanadyjska Komisja Transportowa

C-TPAT – Partnerstwo celno-handlowe USA przeciwko terroryzmowi. Kuehne + Nagel dołączyło do inicjatywy mającej na celu wzmocnienie bezpieczeństwa łańcucha dostaw

cu. in. – ang. cubic inch/es – jednostka cali sześcienne

cu.ft / cft – ang. Cubic foot/feet – jednostka stopy sześciennej

CVGK – wartość celna brutto za kilogram

CVGP – wartość celna brutto za funt

Cy. – współczynnik kompensacji/korekty dla różnych walut

D

D.O. lub D/O – ang. Delivery Order – dokument zlecający przekazanie transportowanego ładunku stronie wymienionej przez nabywcę/właściciela w liście przewozowym. Bezpośrednia dostawa towarów do magazyniera, który wydaje kwity magazynowe

D/A – ang. Document Against Acceptance – inkaso dokumentowe akceptacyjne, polegające na wydaniu dokumentów w zamian za zabezpieczenie zapłaty poprzez dokonanie przez płatnika akceptu traty terminowej

DAF – ang. Delivered at frontier – w transporcie międzynarodowym określa zobowiązanie eksportera do dostarczenia towarów do granicznej lokalizacji

D/N – ang. debit note – nota obciążeniowa. Dokument służący do obciążana kosztami i/lub opłatami za usługi i korygujący wartość odpowiedniej faktury

D/P – ang. Document Against Payment – dokumentowe inkaso gotówkowe. Wydanie dokumentu w zamian za płatność

DDP – ang. Delivery Duty Paid – dostarczone, cło opłacone. Eksporter odpowiedzialny jest za dostarczenie towarów celu oraz pokrycie wszystkich kosztów związanych z podatkami i odprawą celną

DDU – ang. Delivery Duty Unpaid – dostarczone, cło nieopłacone. Eksporter pokrywa wszystkie koszty transportu door-to-door, wyjątkiem są koszty odprawy celnej i cła, które zobowiązany jest pokryć importer

DEQ – ang. Delivered ex quay (duty paid) – eksporter dostarcza towar do granicy w porcie docelowym

DES – ang. Delivered ex ship – eksporter dostarcza towar do nabywcy w uzgodnionym porcie docelowym

DGR – ang. Dangerous Goods Regulations – zbiór przepisów regulujących sposób przewozu i dokumentowania przewozu lotniczych przesyłek niebezpiecznych.

DSD – ang. Direct store delivery, pl. Bezpośrednie dostawy do sklepów – dostawa towaru bezpośrednio od dostawcy do sklepu z pominięciem pośrednich ogniw dystrybucji

DIP – ang. Diplomatic mail – przesyłka dyplomatyczna

DOT – ang. Department of Transportation (of the USA) – Departament transportu Stanów Zjednoczonych

DWT – ang. Dead Weight Tonnage – nośność statku – podstawowy parametr określający wielkość statku i jego zdolność przewozową

E

E – kod w klasyfikacji stawek lotniczego listu przewozowego, oznaczający stawki obrotowe (np. nagły wzrost wolumenu może wiązać się ze zmianą poziomu cen)

EAN – ang. European Article Number – to Europejski Kod Towarowy, używany do oznaczenia jednostek towaru, szczególnie produktów detalicznych

EAT – artykuły spożywcze

EBS – ang. Emergency Bunker Surcharge – specjalna dopłata służąca niwelowaniu wahań cen paliwa, każdorazowo decyzja o jej naliczeniu podejmowana jest przez armatora realizującego transport

EORI – Numer Rejestracji i Identyfikacji Podmiotów Gospodarczych. Numer nadawany każdemu przedsiębiorcy, i w stosownych przypadkach, innym osobom, stosowany jest do celów identyfikacji tych osób w kontaktach z organami celnymi na terytorium całej Unii Europejskiej

EDI – elektroniczna wymiana danych

EFTA – Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu

ePOD – elektroniczny Dowód Dostawy

ETA – ang. estimated time of arrival – szacowany czas dotarcia towaru do miejsca przeznaczenia

EWB – ang. Express Waybill list przewozowy w transporcie intermodalnym

ETD – ang. estimated time of departure – szacowany czas wypłynięcia statku z portu, skrót używany w ramach transportu morskiego

ERS – ang. Equipment Imbalance Surcharge – specjalna dopłata służąca niwelowaniu strat armatora z tytułu niezbilansowania dostępności kontenerów

(EUR) – Europaleta, paleta drewniana o wymiarach 1200 x 800 mm; oznakowana literami EUR

F

FAK – ang. Freight All Kind –klasyfikacjia taryfowa przewoźnika dla różnych rodzajów towarów, które są gromadzone i wysyłane razem według jednej stawki frachtowej. Przesyłki skonsolidowane są ogólnie klasyfikowane jako FAK

FAF – ang. fuel adjustment factor; współczynnik korekty paliwa

FAS – ang. Free alongside ship – Dostarczone do burty statku, w oznaczonym porcie załadunku. Eksporter ma bezpośredni dostęp do statku w celu załadunku, np. ładunki masowe lub towary bez kontenerów

FCA – ang. free carrier, oznacza to, że ładunek został dostarczony do przewoźnika

FCL – ang. full load container; ładunek pełnokontenerowy

FCR – ang. Forwarders Certificate of Receipt – certyfikat odbioru, którego głównym zastosowaniem jest wspieranie finansowania handlu i stosowanie akredytyw

FEU – ang. forty foot equivalent unit; jednostka równoważna kontenerowi czterdziestostopowemu

FEFO – ang. first expiry first out; zasada, zgodnie z którą towary o najkrótszym terminie ważności wydawane są w pierwszej kolejności

FIATA – ang. „International Federation of Freight Forwarders Associations”, organizacja pozarządowa, reprezentuje dziś branżę obejmującą ok. 40’000 firm spedycyjnych, zwanych także „Architektami transportu”, zatrudnia około 8-10 milionów osób w 150 krajach.

FIFO – ang. first in first out; zasada, zgodnie z którą towary najdłużej składowanie w magazynie wydawane są w pierwszej kolejności

FOB – ang. Free on Board – Dostraczone na statek w oznaczonym porcie załadunku

Form A – świadectwo pochodzenia, potwierdzające kraj lub region pochodzenia towaru, wymagane, aby skorzystać ze stawki preferencyjnej w przypadku importu z krajów rozwijających się i słabo rozwiniętych

FRI – towary mrożone podlegające kontroli weterynaryjnej lub sanitarnej

FRO – ang. Frozen goods – towary mrożone

FTK – ang. Freight Tonne Kilometers – jedna jednostka FTK to jedna tona ładunku na jeden kilometr. FTK wykorzystywane jest do pomiaru rzeczywistego ruchu transportowego

FTL – ang. full track load – ładunek całopojazdowy

G

GATT – ang. General Agreement on Tariffs and Trade; Układ Ogólny w Sprawie Ceł i Handlu, porozumienie między krajami z całego świata w celu usunięcia barier handlowych

GBL – ang. U.S. Government Bill of Lading – dokument służący za umowę przewozu, określający warunki, w celu ochrony interesów rządu

GCI – ang. Global Commerce Initiative; globalna inicjatywa handluorganizacja non-profit, której celem jest rozwój łańcuchów dostaw poprzez wspólne ustalanie standardów i procesów gospodarczych

GCR – ang. General Cargo Rate; pl. stawka dla drobnicy; stawka stosowana w stosunku do konkretnej klasy towarów

GDP (*X = Distribution) – Standard for Pharma/Healthcare Products

GXP (Good X Practice) – Standard for Food Safety in Storage, Picking, Transport and Repacking

H

HACCP – ang. Hazard Analysis and Critical Control Points; pl. Analiza Zagrożeń i Krytyczne Punkty Kontroli – system organizacyjny mający na celu wykluczenie skażenia lub zanieczyszczenia wyrobów spożywczych, gwarantujący bezpieczeństwo konsumenta

HAWB – ang. House Air Waybill; pl. spedytorski lotniczy list przewozowy – zawiera spis pojedynczych przesyłek skonsolidowanych dla potrzeb transportu, w którym wyszczególniona jest cena za przewóz według stawki oferowanej klientowi przez spedytora.

HBL – ang. house bill of loading – dokument wystawiany przez spedytora w momencie, w którym otrzyma towar od nadawcy; HBL jest dokumentem, który dotyczy konkretnego ładunku określonego w morskim liście przewozowym

HEA – ang. Heavy cargo – ładunki o wadze od 150 kg i więcej

HEG – ang. Hatching eggs – oznaczenie dotyczące transportu jajek w kontrolowanej temperaturze i wilgotności

HS – ang. Harmonized Commodity Description and Coding System; pl. Zharmonizowany System Oznaczania i Kodowania Towarów – uznana na całym świecie jednolita klasyfikacja produktów

HQ – ang. high cube – kontenery, których wysokość wykracza poza 120 Cali

HUM – ang. Human remains in coffins – oznaczenie transportu ludzkich szczątków w trumnie

I

IATA – ang. International Air Transport Association – Międzynarodowe Zrzeszenie Przewoźników Powietrznych

ICAO – ang. International Civil Aviation Organization – Organizacja Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego

ICC – ang. International Chamber of Commerce – Międzynarodowa Izba Handlowa

IL – ang. Integrated Logistics; pl. Logistyka Zintegrowana

IMDG – ang. International Maritime Dangerous Goods; pl. Międzynarodowy Kod Morski Towarów Niebezpiecznych – kodeks dotyczący klasyfikacji towarów niebezpiecznych, zgodnie z wymogami prawa międzynarodowego

IMF/IWF – ang. International Monetary Fund – Międzynarodowy Fundusz Wlutowy

INCOTERMS – krótkie i zwięzłe określenia, opisujące Międzynarodowe Reguły Handlu. Standardowe definicje, używane w międzynarodowych umowach objęte są prawami autorskimi ICC

INTRM – ang. Intermediate point – punkt pośredni na trasie między dwoma innymi punktami, które są wyraźnie wymienione w certyfikacie lub taryfie firmy transportowej.

ISO – ang. International Standarization Organization – Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna, zajmująca się standaryzacją różnych dziedzin

ISO 14001 – jeden ze standardów ISO, stosowany w zarządzaniu środowiskowym

ISO 17799 – jeden ze standardów ISO – kodeks postępowania w zakresie zarządzania bezpieczeństwem informacji

ISO 9001 – jeden ze standardów ISO, dotyczący zarządzania jakością

ISO/TS 16949 – specyfikacja technicza motoryzacji

ISPS – ang. International Ship & Port Facility Security feel – opłata pobierana przez armatorów oraz porty morskie w związku z nałożonym obowiązkiem podniesienia ogólnego poziomu bezpieczeństwa

ITU – ang. Intermodal Transport Unit; kontenery, nadwozia wymienne i naczepy właściwe dla transportu kombinowanego

J

JIT – ang. Just in Time – metoda zarządzania zapasami, w ramach której materiały, towary i robocizna mają przybyć lub zostać uzupełnione dokładnie wtedy, gdy jest to potrzebne w procesie produkcyjnym

K

K – kod w klasyfikacji stawek, wskazujący stawkę za kilogram w przypadku lotniczego listu przewozowego

KPI – ang. Key Performance Indicators – kluczowe wskaźniki efektywności

L

LAR – ang. Live Animals Regulation – rozporządzenie w sprawie żywych zwierząt

L/C – ang. Letter of Credit – akredytywa (forma płatności w rozliczeniach krajowych i zagranicznych)

LCL – ang. less than container load – typ transportu morskiego, pozwalający na transport ładunku będącego mniejszym niż cały kontener morski, wykorzystuje się tutaj metodę konsolidacji, transportując kilka ładunków w jednym kontenerze

LDM – metry ładowne

LHO – ang. Living human organs/blood – organy/krew

LIC – ang. License required – wymagana licencja

LLB / AWB – lotniczy list przewozowy

LSFS – ang. Low Sulfur Fuel Surcharge – dodatkowa opłata za korzystanie z paliwa niskosiarkowego, zgodnie z konwencją Marpol dotyczącą ochrony środowiska morskiego

LSP – ang. Logistics Service Provider – operator logistyczny – przedsiębiorstwo świadczące szeroki zakres usług logistycznych, najczęściej w formie pakietów obejmujących m.in. usługi związane z przewozem, obsługą terminalową, dystrybucją i magazynowaniem oraz usługi pokrewne, informacyjne i finansowe

LTL – ang. less than truck load – termin odnoszący się do ładunku częściowego w ramach transportu drogowego

M

M – kod w klasyfikacji stawek, wskazujący minimalne opłaty stosowane w przypadku lotniczego listu przewozowego

MAG – ang. Magnetized material – materiał namagnesowany, zdefiniowany w regulacjach IATA dotyczących towarów niebezpiecznych

MAWB – ang. Master Airway Bill – lotniczy list przewozowy, wystawiany przez przewoźnika na zbiorcze przesyłki

MBL – ang. Master Bill of Lading – dokument wystawiany bezpośrednio przez głównego przewoźnika po otrzymaniu towaru, odmiennie niż w przypadku dokumentu HBL

MCO – ang. Miscellaneous Charges Order – bon podróżny stosowany w przewozie lotniczym. Uprawnia do zakupu usług od przewoźników lotniczych

MUW – ang. Munitions of war – amunicja wojenna

N

N – kod w klasyfikacji stawek wskazujący stawkę ogólną za 1kg ładunku, w przypadku lotniczego listu przewozowego

N.A. – wydanie TACT (The Air Cargo Tariff and Rules – taryfa i zasady przewozu lotniczego) dotyczące Ameryki Północnej

NCV – ang. No Commercial Value/No Customs Value – brak wartości handlowej/brak wartości celnej

NDA – ang. No dimensions available – brak dostępnych wymiarów

N.E.S. – ang. Not elsewhere specified – nigdzie indziej niewymienione – wskazuje, że niektóre elementy towaru miały nadany inny numer

NVD – ang. No value Declared – brak zadeklarowanej wartości

NWP – gazety i magazyny

O

OBX – ang. Obnoxious cargo – tzw. „nieznośne ładunki”, czyli towary takie jak meble, części samochodowe, niezgodne ze standardowymi metodami przechowywania, przedmioty, które łatwo uszkodzić, jak np. szkło, przedmioty o wysokiej wartości, jak biżuteria, czy przedmioty sezonowe (np. kosiarki do trawy)

OCP – Odpowiedzialność Cywilna Przewoźnika

OHG – ang. Overhang item – część pojazdu znajdująca się poza jego rozstawem osi

OTD – ang. on-time delivery – dostawy terminowe do klientów

OTP – On-time pick up – odbiory na czas

OWS – ang. Overweight Surcharge – dodatek, dopłata do kontenerów 20-stropowych z tytułu przewozu ciężkich ładunków powyżej limitu określonego przez armatora realizującego transport (najczęściej powyżej 18t)

P

PAC – ang. Passenger and cargo – samoloty pasażerskie i towarowe

PBA – ang. Paid by Agent – opłata pokryta przez agenta spedycyjnego

PEA – trofea myśliwskie, skóry i wszystkie artykuły wykonane/zawierające części pochodzące od gatunków wymienionych w CITES (Konwencji o międzynarodowym handlu zagrożonymi gatunkami)

PEF – kwiaty

PEM – mięso

PEP – owoce i warzywa

PER – ang. Perishable cargo – łatwo psujący się ładunek

PES – ryby/owoce morza

PIL – ang. Pharmaceuticals – farmaceutyki

P.O.(B) – ang. Post Office (Box) – skrytka pocztowa

POD – ang. Port of Discharge / Proof of Delivery – port wyładunku

POL – ang. Port of Loading – port załadunku

PP – ang. Charge Prepaid – przedpłata

PRS – ang. Piracy Risk Surcharge – dodatek nałożony z konieczności opłacenia służb zapewniających bezpieczeństwo statków poruszających się w obrębie Zatoki Adeńskiej

PSS – ang. Peak Season Surcharge – okresowy dodatek sezonowy wprowadzany w momentach, gdy na  określonym rynku popyt na fracht rośnie, a armatorzy nie mają możliwości podwyższenia podstawowych stawek frachtowych, ponieważ zostały one ustalone  na dłuższy okres

Q

Q – kod w klasyfikacji stawek lotniczego listu przewozowego, wskazujący stawkę w przypadku wagi ładunku 45 kg (100lbs) i więcej

QRT – ang. Quick Ramp Transfer – szybki transfer na rampę lotniczą

QSHE – Quality, Safety, Health, Environment including Security – dział zajmujący się jakością, bezpieczeństwem, zdrowiem oraz środowiskiem naturalnym i związanym z nim bezpieczeństwem

R

R – kod w klasyfikacji stawek lotniczego listu przewozowego, wskazujący, że zastosowano obniżoną stawkę

RAC – ang. Reserved Air Cargo – zarezerwowany ładunek lotniczy

RCL –  Ciecz kriogeniczna, definiowana jako ciecz o normalnej temperaturze wrzenia poniżej –130 ° F (–90 ° C). Najczęściej stosowanymi gazami przemysłowymi, które są transportowane, przenoszone i przechowywane w stanie ciekłym w temperaturach kriogenicznych są argon, hel, wodór, azot i tlen

RCM – środek żrący

RCX – (Explosives 1.3C) oznaczenie w systemie klasyfikacji transportu materiałów wybuchowych ONZ. Do tej klasy należy m.in. silnik rakietowy

RDS – próbki diagnostycznych

REQ – maksymalna ilość towarów niebezpiecznych

REX – zabronione materiały wybuchowe klasy 1.1, 1.2, 1.3, 1.4F, 1.5 oraz 1.6

RFG – gaz łatwopalny

RFL – łatwopalna ciecz

RFS – łatwopalne ciało stałe

RFS – ang. Road Feeder Service – połączenia drogowe między lotniskami

RFW – towar niebezpieczny, kiedy jest mokry

RGX – (Explosives 1.3G) oznaczenie w systemie klasyfikacji transportu materiałów wybuchowych ONZ. Do tej klasy należą fajerwerki, granaty dymne, flary

RIS – substancje mogące wywołać zakażenie

RMD – różnego rodzaju towary niebezpieczne

RNG – nietoksyczny i niepalny gaz

ROP – nadtlenek organiczny

ROX – utleniacz

RPB – substancja toksyczna

RPG – toksyczny gaz

RRE – maksymalna ilość materiałów radioaktywnych

RRW – materiał radioaktywny kategorii pierwszej (I-white)

RRY – materiał radioaktywny kategorii drugiej (II oraz II-yellow)

RSB – polimerowe koraliki

RSC – samorzutnie zapalne

RXB – (Explosives 1.4B) oznaczenie w systemie klasyfikacji transportu materiałów wybuchowych ONZ. Do tej klasy należy śrut

RXC – (Explosives 1.4C) oznaczenie w systemie klasyfikacji transportu materiałów wybuchowych ONZ. Do tej klasy należą modele silników rakietowych

RXD – (Explosives 1.4D) oznaczenie w systemie klasyfikacji transportu materiałów wybuchowych ONZ. Do tej klasy należą przewody detonujące

RXE – (Explosives 1.4E) oznaczenie w systemie klasyfikacji transportu materiałów wybuchowych ONZ.

RXG – (Explosives 1.4G) oznaczenie w systemie klasyfikacji transportu materiałów wybuchowych ONZ. Do tej klasy należą produkty pirotechniczne i fajerwerki

RXS – (Explosives 1.4S) oznaczenie w systemie klasyfikacji transportu materiałów wybuchowych ONZ. Do tej klasy należą produkty pirotechniczne i amunicja do broni strzeleckiej

S

S – kod w klasyfikacji stawek lotniczego listu przewozowego, wskazujący, że zastosowano dodatkową opłatę

SAD – ang. single administrative document – zgłoszenie towaru do odprawy celnej, dokument wymagany w Unii Europejskiej

SAL – przesyłka transportowana drogą morską oraz lądową

SCR – ang. Specific Commodity Rate – stawka obowiązująca dla konkretnego towaru, lub grupy towarów

SDR – ang. Special Drawing Rights – uzupełniające, rezerwowe aktywa walutowe, określane i utrzymywane przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy

SHL – ang. Save human life – kod nadawany przesyłkom zawierającym np. leki onkologiczne, powodujący, że mają one wyższy priorytet transportowy

SIC – deklaracja składana przez nadawcę, która dotyczy wagi towaru. Obowiązuje przeze wszystkim w handlu w USA i stosowana jest w transporcie intermodalnym

SITA – Międzynarodowe Towarzystwo Telekomunikacji Lotniczej

SKU – ang. stock keeping unit – jednostka magazynowa

SLI – ang. Shipper’s :etter of Instruction – “list” od eksportera, instruujący spedytora w kwestii sposobu obsługi wysyłki eksportowej. Eksporter udziela spedytorowi zezwolenia na działanie jako autoryzowany agent spedycyjny dla kontroli i eksportu ceł w USA.

SMGS – list przewozowy, który jest dowodem zawarcia umowy przewozu i przyjęcia towaru przez przewoźnika w międzynarodowym transporcie kolejowym. List ten obowiązuje tylko tam, gdzie została przyjęta umowa SMGS

SOC – ang. Shippper’s Own Container – kontener należący do właściciela transportowanych towarów

SOLAS – oznacza „Międzynarodową Konwencję o Bezpieczeństwie Życia na Morzu”. Obowiązuje od 1914 roku. Pierwsza wersja została przyjęta w 1912 r. jako odpowiedź na katastrofę Titanica. Od tego czasu, powołana w 1948 roku Międzynarodowa Organizacja Morska, opracowuje i rozwija konwencję SOLAS. Dowiedź się więcej, na stronie SOLAS

SOP – dedykowane standardowe procedury operacyjne

SPC – opłata pobierana przez przewoźnika za napełnienie lub opróżnienie kontenera

SPF – zwierzęta laboratoryjne, wykorzystywane w procesie testowania na zwierzętach

STEM – potwierdzenie ze strony załadowcy przyjęcia zgłoszonego statku morskiego do załadunku w określonym terminie

SUR – ang. Surface transportation – transport drogowy, pociągiem lub morski, a nie lotniczy, w przypadku gdy rozwój nowych połączeń między lotniskiem a transportem naziemnym przebiegał wolniej niż przypuszczano.

SWB – Sea Waybill – morski list przewozowy

SWP – broń sportowa

T

TACT – ang. The Air Cargo Tariff – taryfa ładunków lotniczych zawierającą stawki, opłaty lub przepisy regulujące stosowanie stawek, opłat oraz warunki świadczenia usług, mające zastosowanie w międzynarodowym transporcie lotniczym ładunków. Linie lotnicze będące członkami IATA przestrzegają  zasad taryfowych określonych przez IATA

TAPA – ang. Technology Asset Protections Association – Związek Ochrony Aktywów Technologicznych

TAPA A FSR – wymagania dotyczące bezpieczeństwa obiektów logistycznych

TAPA B TSR – wymagania dotyczące bezpieczeństwa transportu samochodowego

TARIC – prowadzona przez Komisję Europejską baza danych zawierająca informację o aktualnej taryfie celnej UE

TEU – ang. 20 feet equivalent unit; jednostka miary odpowiadająca jednemu 20-stopowemu kontenerowi

THC – ang. Terminal Handling Charge – opłaty portowe/ terminalowe, które pobiera port za obsługę kontenera, takie jak, przeładunek kontenera w porcie, rozformowanie, dostarczenie na magazyn oraz przeładunek na samochód

THD – ang. Terminal Handling at Destination – opłaty portowe w miejscu przeznaczenia jednego kontenera 20-stropowego

TINA – ang. Transport Infrastructure Needs Assessment – sieć europejskich korytarzy transportowych

TIR – ang. Transport International Routier – zbiór reguł wynikający z konwencji celnej, służący ułatwieniu międzynarodowego, europejskiego towarowego transportu drogowego poprzez zastosowanie karnetów TIR

TOE – ang. Terminal Operating System – system operacyjny terminalu

Transib – Kolej syberyjska – najdłuższa linia kolejowa na świecie

TSI – ang. Technical Specification for Interoperability – dotyczy transportu kolejowego, techniczne specyfikacje dla intreroperacyjności

TT – ang. transit time – czas tranzytu, czyli transportu z portu A do portu B

T1L – wspólna procedura tranzytowa dot ładunków przewożonych między państwami UE a pozostałymi krajami

TWR – towary wysokiego ryzyka, niebezpieczne, które mogą zostać użyte niezgodnie ze swoim przeznaczeniem

T/W – ang. truck/wagon – skrót oznaczający załadowanie towaru na samochód lub wagon z placu składowego

U

U – kod w klasyfikacji stawek lotniczego listu przewozowego, wskazujący na zastosowanie podstawowej stawki ULD

UATP – ang. Universal Air Travel Plan – należąca do linii lotniczej siec płatności, akceptowana przez handlowców w zakresie płatności lotniczych, kolejowych, hotelowych i biur podróży

UCP – ang. Uniform Customs and Practice for Documentary – zbiór zasad dotyczących wystawiania I wykorzystywania akredytyw

ULCC – ang. Ultra Large Crude Carrier – statek typu capesize, który ma nośność większą niż 321 tys. DWT

ULD – ang. Unit Load Device – znormalizowana jednostka ładunkowa w transporcie lotniczym

UNCTAD – ang. United Nations Conference on Trande and Development – Konfederacja Narodów Zjednoczonych ds. Handlu I Rozwoju

V

VAN – ang. Value Added Network; pl. sieć wartości dodanej – wydzielona sieć informatyczna, zarządzana przez operatora, umożliwiająca przesyłanie oraz dzielenie się elektronicznymi danymi

VAL – ang, Valuable cargo – transport o dużej wartości (powyżej 1000$)

VAS – ang. Value Added Service – usługi o wartości dodanej

VCA – ang. Value Chain Analysis; pl. analiza łańcuchów dostaw; to metoda identyfikacji i oceny możliwości redukcji kosztów w łańcuchu dostaw

VGM – oznacza zweryfikowaną wagę brutto załadowanego kontenera, na którą składa się : masa towaru, materiały załadunkowe, palety, skrzynie, materiały zabezpieczające oraz waga kontenera

VLCC – ang. Very Large Crude Carrier – statek przeznaczony do przewozu masowych ładunków płynnych o nośności (DWT) od 150 000 do 299 999 ton

VMI – ang. Vendor Managed Inventory – zarządzanie zapasami przez dostawcę

VOL – ang. Volume – objętość

VUN – ang. Vulnerable cargo – transport srebra, dzieł sztuki, papierosów, monet, kamieni wartościowych, skór i wysokiej jakości ubrań, paszportów, biletów lotniczych, tajnych dokumentów

W

W – kod w klasyfikacji stawek lotniczego listu przewozowego, wskazujący dodatkową opłatę wynikająca z wagi transportowanego ładunku

W / WT –  tona/tona metryczna

W.W. – ogólnoświatowa wydanie TACT (taryfa i zasady transportu lotniczego)

W/M – waga – masa, model naliczania frachtu per tonę lub jeden metr sześcienny towaru

WET – transport mokrych materiałów, nie będących w wodoszczelnych opakowaniach

WTO – ang. World Trade Organization – Światowa Organizacja Handlu

X

X – kod w klasyfikacji stawek lotniczego listu przewozowego, wskazujący dodatkowe informacje ULD (znormalizowana jednostka ładunkowa w transporcie lotniczym)

XPS – ang. priority small package mała przesyłka polecona o określonych wymiarach

Y

Y – kod w klasyfikacji stawek lotniczego listu przewozowego wskazujący na obniżoną stawkę ze względu na ULD (znormalizowana jednostka ładunkowa w transporcie lotniczym)